Krakowskie Seminaria Teoretyczne „Poszerzanie pola” / Seminarium I: SOMATYCZNOŚĆ / CIELESNOŚĆ

Zapraszamy do udziału w cyklu Krakowskich Seminariów Teoretycznych „Poszerzanie pola”. Pierwsze seminarium (z pięciu planowanych przez organizatorów) będzie poświęcone SOMATYCZNOŚCI i CIELESNOŚCI.

Głównym celem seminariów jest stworzenie otwartego i interdyscyplinarnego forum wymiany myśli i przestrzeni dyskusji wokół ważnych kategorii współczesnej humanistyki. Stawiamy na dyskusję o przydatności pewnych terminów, możliwości ich redefiniowania oraz umieszczania w obcych im kontekstach, a także o ich miejscu w szeroko ujętej nowej humanistyce.

Pojęcia, pojawiające się w ostatnich latach na gruncie badań humanistycznych (zarówno filozofii, antropologii, socjologii, jak i literaturo- czy kulturoznawstwa) nie tylko wymagają teoretycznej analizy, ale przede wszystkim domagają się praktycznych zastosowań. Celem seminariów będzie więc pogłębiona refleksja zarówno nad macierzystym dla nich kontekstem, jak i próby ich przenoszenia, przesuwania w polainnych dyscyplin.

Formuła, jaką przyjmie cykl, zakłada jednodniowe seminarium podzielone na dwie części:

1. Panel dyskusyjny, w którym 3-4 referentów zaprezentuje krótkie wystąpienia na zgłoszony wcześniej temat. Prezentacje powinny mieć charakter interpretacyjny (preferowane będą interpretacje pojedynczych utworów literackich). Ich zadaniem jest także problematyzacja zaproponowanych w zaproszeniu kategorii teoretycznych i ukazanie ich operacyjności w konkretnych „użyciach”.

2. Warsztaty, podczas których poddamy lekturze wskazane wcześniej teksty teoretyczne oraz prezentowane w panelu referaty.

Somatyczność / cielesność

We współczesnej refleksji ciało zajmuje miejsce centralne: interesuje badaczy jako byt biologiczny, społeczny, polityczny, estetyczny. Mówimy nieustannie o ciałach naturalnych, zreifikowanych, modyfikowanych, poddanych eksperymentom, postludzkich, ale także o ciele tekstu, pisaniu ciałem, cielesnym znaku. Podczas seminarium Somatyczność/cielesność chcielibyśmy przede wszystkim zadać pytania o możliwość przesunięcia koncepcji socjologicznych, a także rozpoznań filozoficzno-antropologicznych dotyczących wzmożonej obecności ciała w dyskursie (B.S. Turner, J. Protevi, M. Foucault, M. Mauss, R. Shusterman) w pole badań literaturoznawczych: zastanowić się nad ich użytecznością, przydatnością dla tworzenia konkretnych interpretacji, a także – nad potencjalną redefinicją pojęć przez nie wprowadzanych. Z drugiej strony, mamy nadzieję porozmawiać o ideach stricte teoretycznoliterackich, wypływających z badań nad określonymi tekstami. Chcemy zmierzyć się z propozycją krytyki somatycznej Adama Dziadka, dla której bezpośrednią inspiracją będzie teza Henri Meschonnica, sformułowana w Critique du rythme: „ciało może być w mowie wyłącznie rytmem”. Jak badać somatyczność/cielesność literatury i w literaturze? Jakich narzędzi użyć, by cielesność nie stawała się w interpretacji jedynie funkcjonalną i ozdobną metaforą? Gdzie szukać ciała tekstu: w brzmieniu, rytmie, dukcie pisma? W druku czy rękopisie, w bezpośrednio wyrażonej treści czy może raczej w załamaniach formy, jej niedoskonałościach i uchybieniach? W jaki sposób wykorzystać dziedzictwo „zwrotu somatycznego”, by służyło ono pogłębionej lekturze?

Proponowane zagadnienia:

 – fenomen społeczeństwa somatycznego (B.S. Turner) i zwrotu somatycznego (somaestetyka R. Shustermana);
– sȏma/sema: cielesność tekstów literackich i samego języka;
– poetyka ciała (C. Cucinella);
– somatyka literatury/somatyka krytyczna (D. Robinson, N. Anderson);
– ciało ujawnione w rytmie (krytyka somatyczna A. Dziadka);
– somatyczność zapisów rękopiśmiennych/nagrań, somatyczność brulionowych pre-tekstów.

Dyskusja wokół zaproponowanych w referatach konkretnych praktyk interpretacyjnych zostanie połączona z wnikliwą lekturą seminaryjną trzech książek lub artykułów teoretycznych. Proponowane w styczniu teksty to:
• Catherine Cucinella, Theorizing the Body, [w:] taż, Poetics of the Body;
• Richard Shusterman, Somaesthetics and Care of the Self: The Case of Foucault;
• Adam Dziadek, Projekt krytyki somatycznej.

Na każde wystąpienie w pierwszej części spotkania (panel dyskusyjny) przewidujemy po 30 minut dla każdego z 3-4 panelistów. Druga część (warsztaty) będzie otwarta dla publiczności, która weźmie aktywny udział w dyskusji. Lista zaproponowanych tekstów teoretycznych zostanie udostępniona z wyprzedzeniem.

Udział w seminariach jest bezpłatny, organizatorzy nie zwracają kosztów przejazdu ani noclegów. Uczestnicy otrzymają zaświadczenia o udziale i/lub wygłoszeniu referatów.

Zgłoszenia zawierające:
– imię, nazwisko oraz afiliację,
– tytuł proponowanego wystąpienia,
– abstrakt (maks. 1500 znaków) oraz słowa-kluczowe,
prosimy przesyłać na adres poszerzaniepola@gmail.com lub za pośrednictwem formularza zgłoszeniowego na stronie: poszerzaniepola.wordpress.com najpóźniej do dnia 4 stycznia 2016. Informacja zwrotna o zakwalifikowaniu się do udziału w panelu zostanie przesłana 7 stycznia 2016.

Zapraszamy!