TRANSPOETICA: Portugalia i Włochy

Zapraszamy na dwie kolejne odsłony projektu TRANSPOETICA.

Transpoetica: Portugalia

10 grudnia 2015 r., godz. 18:00

Gość specjalny: Wojciech Charchalis

Wiersze w interpretacji Macieja Półtoraka

Oprawa muzyczna: Kinga Rataj – głos, Marek Bazela – fortepian

Prowadzenie: Gabriel Borowski

 
Kolejna odsłona cyklu „Transpoetica” poświęcona będzie literaturze portugalskiej.

Ile tak naprawdę wiemy o literaturze z przeciwległego krańca Europy? Co wyróżnia poezję i prozę portugalską na tle dorobku innych kultur? Czy wchodzi ona obecnie w dialog z literaturą z dawnych kolonii? Jak wyjaśnić rosnące w Polsce zainteresowanie twórczością lizbońskiego modernisty Fernando Pessoi sto lat po publikacji współtworzonego przez niego czasopisma „Orpheu”? I jak przekłada się ono na sytuację literatury portugalskiej nad Wisłą? Aby odpowiedzieć na te i inne pytania, przyjrzymy się nie tylko twórcy Księgi niepokoju, ale także autorom późniejszym, takim jak noblista José Saramago oraz odnoszący obecnie międzynarodowy sukces Gonçalo M. Tavares. Gościem specjalnym spotkania będzie Wojciech Charchalis, wybitny tłumacz literatury portugalskiego i hiszpańskiego obszaru językowego. Podczas wydarzenia
zaprezentowane zostaną publikowane i niepublikowane dotąd przekłady poezji Fernando Pessoi, w tym przedpremierowe (!) tłumaczenia jednego z jego najsłynniejszych heteronimów – Álvaro de Camposa. W trakcie portugalskiej edycji „Transpoetiki” wręczone zostaną również wyróżnienia przyznane uczestnikom konkursu na przekład poezji Fernando Pessoi, organizowanego przez Stowarzyszenie Luzytanistów Polskich we współpracy z Zakładem Filologii Portugalskiej i Przekładoznawstwa UJ oraz Katedrą Instytutu Camõesa w Krakowie. Zaprezentowane będą także wybrane tłumaczenia konkursowe. Wybrane przekłady usłyszymy w wykonaniu aktora Macieja Półtoraka. Oprawę muzyczną spotkania zapewni Kinga Rataj, wyjątkowa artystka słynąca ze znakomitych interpretacji portugalskiego fado. Będzie jej towarzyszył Marek Bazela (fortepian).

Wojciech Charchalis – badacz i tłumacz literatur hiszpańskiego i portugalskiego obszaru językowego. Autor książki El realismo magico en la perspectiva europea – El caso de Gonzalo Torrente Ballester (Peter Lang, New York 2005). Tłumacz José Saramago, Fernando Pessoi, Gonçalo M. Tavaresa, Antonia Muñoza Moliny, Javiera Maríasa, Gonzalo Torrente Ballestera i Maria Vargasa Llosy oraz Miguela Cervantesa.

Gabriel Borowski – badacz literatur i kultur portugalskiego obszaru językowego, przekładoznawca, laureat pierwszej edycji konkursu MNiSW „Diamentowy Grant”, członek CLEPUL (Centrum Literatur i Kultur Portugalskojęzycznych i Europejskich Uniwersytetu Lizbońskiego). Wykłada w Zakładzie Filologii Portugalskiej i Przekładoznawstwa UJ.
Kinga Rataj – jedno z najciekawszych odkryć wokalnych w Polsce ostatnich lat. Zafascynowana językami i kulturami Półwyspu Iberyjskiego, łączy klasykę fado z jazzem, tangiem i flamenco.

Organizatorzy:

Stowarzyszenie Fragile

Zakład Filologii Portugalskiej i Przekładoznawstwa Uniwersytetu Jagiellońskiego

Katedra Instytutu Camõesa w Krakowie

Śródmiejski Ośrodek Kultury

Patronat medialny: Radio Kraków, pismo kulturalne „Fragile”, czasopismo studentów UJ „Roman”

Projekt jest współfinansowany ze środków Gminy Miejskiej Kraków.

Transpoetica: Włochy

14 grudnia 2015 r., godz. 19:00

Kanon poezji włoskiej XX i XXI wieku – poszukiwania

O poezji rozmawiają: Jarosław Mikołajewski, Jadwiga Miszalska.

Wiersze w interpretacji Macieja Półtoraka.

W programie dodatkowym projekcja multimedialna z fragmentami filmów.

Trudno znaleźć literaturę obcą bardziej obecną w Polsce, jak dzieła włoskie. Dlatego też włoskie wydanie Transpoetiki abstrahuje od znanych wszystkim twórców, koncentrując się na poezji już mniej popularnej, a wciąż ważnej dla kultury włoskiej. Omijając więc celowo długoletnią tradycję literatury włoskiej, zaprezentowana zostanie poezja XX i XXI wieku, w tym twórczość dwóch noblistów: Salvatora Quasimoda i Eugenia Montala. Wiersze zabrzmią w języku polskim i włoskim.

W programie m.in. „wielka trójka poezji włoskiej”, czyli Giuseppe Ungaretti, Salvatore Quasimodo i Eugenio Montale. Ungaretti był jednym z twórców i głównym przedstawicielem hermetyzmu, kierunku podporządkowującemu wartości znaczeniowe słów walorom formalnym i dźwiękowym. Quasimodo otrzymał Nagrodę Nobla w 1959 roku, Montale zaś w 1975. Ponadto zaprezentowani zostaną: Luzi, u którego często pojawiają się wątki religijne i nawiązania do historii Włoch, skandalizujący Pasolini, czy Alda Merini, dla której choroba psychiczna była ważnym punktem odniesienia w ekspresji twórczej. Obecna będzie także poezja młodszych poetów, m.in. Patrizii Valdugi (ur. w 1953) tłumaczonej przez Agnieszkę Kurzeję.

Rozmowę z Jarosławem Mikołajewskim – italianistą, poetą, pisarzem i tłumaczem, poprowadzi Jadwiga Miszalska – italianistka, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego. Wiersze usłyszymy w interpretacji Macieja Półtoraka – aktora Teatru im. Adama Mickiewicza w Częstochowie i artysty Piwnicy pod Baranami. W spotkaniu weźmie udział także debiutująca tłumaczka Agnieszka Kurzeja.

Jarosław Mikołajewski – italianista, poeta, pisarz, publicysta i tłumacz. W latach 1983-1998 wykładowca Uniwersytetu Warszawskiego. Od 1998 związany z Gazetą Wyborczą. W latach 2006-2012 dyrektor Instytutu Polskiego w Rzymie. Uhonorowany licznymi nagrodami literackimi i artystycznymi w Polsce i we Włoszech, został odznaczony srebrnym medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.  Autor przekładów poezji włoskiej od „klasyków”(Dante, Petrarca, Michał Anioł, Leopardi) po szeroką rzeszę poetów współczesnych.

Jadwiga Miszalska – italianistka, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jej zainteresowania badawcze koncentrują się na zagadnieniach przekładu literackiego oraz  wpływie przekładów na kształtowanie się kultury rodzimej. Autorka wielu książek i artykułów dotyczących polskich przekładów włoskiej literatury, w tym bibliografii polskich przekładów włoskiej literatury od początków do chwili obecnej oraz historycznej panoramy tych przekładów do roku 1800.

Organizatorzy:

Stowarzyszenie Fragile

Instytut Filologii Romańskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego

Koło Naukowe Italianistów

Śródmiejski Ośrodek Kultury

Patronat honorowy: Włoski Instytut Kultury w Krakowie

Patronat medialny: pismo kulturalne „Fragile”, Radio Kraków

Projekt współfinansowany ze środków Gminy Miejskiej Kraków.