Fragile. Rośliny
Żyjemy wśród roślin, po prostu. W codziennym doświadczeniu najczęściej nie jest to sfera dyskursywna. To bardziej doznawanie, odbieranie zmysłami: wzroku, smaku, węchu, dotyku. To naturalne i niemal tak samo niezbędne jak oddech. Zresztą to właśnie oddech staje się najgłębszą formą bliskości z nimi… Ale w jaki sposób dziś myślimy i mówimy o roślinach? Jakie znaczenie przypisujemy im w kulturze? O czym świadczą nasze działania?
Dawna symbolika flory dziś pozostaje przeważnie niezrozumiałym szyfrem. Kosmiczne drzewo życia bardziej niż pełną mądrości metaforą staje się powierzchownym talizmanem o rozmytej treści. Wiedza zielarska, coraz częściej włączana w mechanizm komercji, rywalizuje z ofertą koncernów farmaceutycznych… Nasz świat zmienił się w sieć narracji, w której przeplatają się, pojawiają i giną przeróżne wątki; obecne od dawna, od nieznanej nam przeszłości, albo tworzone na naszych oczach pod wpływem naglących impulsów TERAZ. W numerze poświęconym roślinom wyciągamy niektóre z nich i pozwalamy im się rozwijać. Wraz z Autorami poszczególnych tekstów przyglądamy się procesom, które bywają tak niezwykłe jak przebijanie się wątłych pędów przez szczeliny w skorupie betonu czy wędrówki nasion wpływające na losy świata.
Tym razem obok tradycyjnych działów wprowadziliśmy plantropologię, która traktuje o związkach człowieka i roślin, a może raczej roślin i człowieka. Choć termin ten znany jest jedynie nielicznym, jego zakres może pomieścić cały szereg zjawisk, w których trudno byłoby się doszukać innego wspólnego mianownika. To właśnie nasze złożone relacje z florą okazały się najchętniej podejmowanym tropem. W wielu spojrzeniach odbija się krytyka antropocentryzmu, który – pozbawiony ekologicznej świadomości – prowadzi do dewastacji naszej planety. Tak dalej już nie można… Wyraźnie wybrzmiewa potrzeba świeżego sposobu myślenia, zmiany jednostronnej, nawykowej postawy eksploatacji natury. Wydaje się, że w obliczu aktualnych wyzwań na nowy sposób powraca stara idea łączności mikro- i makrokosmosu, w której bogata sfera organiczna ma swój istotny udział, ale rola człowieka wciąż wydaje
się problematyczna i czeka na odkrycie. (…)
Agnieszka Tes
//////////////////////
z listu od Redakcji z „Fragile. Rośliny” nr 1-2/2020
Dodaj odpowiedź
